Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Lachusclo
Euphorbia characias
Euphorbiaceae
Àutri noum : Chusclo, Jusclo, Lachousclo, Chousclo, Chassugo.
Noms en français : Euphorbe characias, Euphorbe des garrigues.
Descripcioun :Planto coumuno de nòsti garrigo que pousso en mato bouissounouso que podon faire mai d'un mètre d'aut. Li cambo soun forto e lignouso emé de fueio espesso. La flour a de bèlli glando rouginasso emé de pichòti bano.
Usanço :Coume tóuti lis meno d'Euphorbia, la lachusclo es uno planto empouisounanto. Lou la que s'escoulo à la coupo èi di proun irritant pèr la pèu, lis iue e la bouco. Pamens, poudès vous n'en servi pèr crema li berrugo. Ei bon peréu pèr sougna li mouchourlo de fedo e de chivau. Lis ancian se n'en servien pèr tua li pèis de ribiero e pèr aganta li passeroun emé lou visc.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Roucaio
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Rosmarinetea officinalis
Ref. sc. : Euphorbia characias L., 1753